خطر ابتلا به بيماري قلبي براثر مصرف چربي‌هاي اشباع به نوع غذا بستگي دارد
طبق پژوهشي جديد، خطر ابتلا به بيماري قلبي براثر مصرف چربي‌هاي اشباع ممكن است به اين مسئله بستگي داشته باشد كه آن‌ها از چه غذاهايي مي‌آيند.
بيماري قلبي از علت‌هاي اصلي مرگ‌و‌مير در سراسر جهان است و هر سال جان حدود ۹ ميليون نفر را مي‌گيرد؛ اما اين بيماري قابل‌پيشگيري است و تغييرات رفتاري سالم (مانند ورزش بيشتر و ترك سيگار و مصرف غذاي سالم‌تر) اغلب توصيه مي‌شود.
يكي از تغييرات رژيمي كه معمولا كارشناسان توصيه مي‌كنند، مصرف كمتر چربي‌هاي اشباع و به‌جاي آن، مصرف چربي‌هاي غيراشباع با چند پيوند دوگانه است كه معمولا در مغزهاي گياهي و روغن‌هاي گياهي و ماهي يافت مي‌شود و نيز سالم‌تر در نظر گرفته مي‌شوند. بااين‌حال، پژوهش جديدي نشان مي‌دهد به‌جاي اينكه فقط به مقدار چربي اشباع مصرف‌شده توجه كنيم، بايد منبع غذايي‌اي كه چربي‌هاي اشباع از آن مي‌آيد، مدنظر قرار دهيم.
تابه‌حال، بيشتر پژوهش‌هاي انجام‌شده در زمينه‌ي چربي‌هاي اشباع فقط روي بررسي چربي‌هاي اشباع و ارتباط آن با بيماري قلبي تمركز كرده‌اند؛ اما غذاها حاوي موادمغذي مختلفي هستند. بنابراين، به‌جاي اينكه فقط خود چربي اشباع را در نظر بگيريم، مهم است كه بررسي كنيم كدام غذاهاي حاوي چربي اشباع با بيماري قلبي در ارتباط هستند. اين موضوع را پژوهش جديد درنظر گرفت.
در پژوهش جديد، از داده‌هاي مطالعه‌ي EPIC-CVD دانشگاه كمبريج استفاده شد. اين مطالعه سلامت قلبي‌عروقي افراد ميان‌سال را در دَه كشور اروپايي بررسي مي‌كند. داده‌ها شامل ۱۰،۵۲۹ شركت‌كننده بود كه در طول مطالعه به بيماري قلبي مبتلا شدند. داده‌هاي افراد مبتلا به بيماري قلبي با داده‌هاي ۱۶،۷۳۰ شركت‌كننده كه در طول مدت مطالعه به بيماري قلبي مبتلا نشدند، مقايسه شد.
شركت‌كنندگان به‌طور تصادفي از ميان ۳۸۵،۷۴۷ شركت‌كننده مطالعه EPIC انتخاب شدند تا اطمينان حاصل شود كه يافته‌هاي حاصل نماينده‌اي از كل جمعيت مطالعه است. پژوهشگران اطلاعات مربوط به عادات غذايي را نيز در تجزيه‌و‌تحليل خود وارد كردند. همچنين، تأثير عوامل مختلف مانند سن، جنس، سطح فعاليت بدني، مصرف سيگار و الكل، اضافه‌وزن و چاقي را در نظر گرفتند كه ممكن است با بيماري قلبي در ارتباط باشند. با انجام اين كار، اين احتمال به حداقل رسيد كه يافته‌هاي حاصل درباره‌ي مصرف چربي و بيماري قلبي به‌وسيله‌ي عوامل ديگر توضيح داده شود.
پژوهشگران ارتباط كلي بين مقدار چربي اشباع مصرف‌شده‌ي شركت‌كنندگان و خطر ابتلا به بيماري قلبي پيدا نكردند؛ اما وقتي غذاهايي كه منبع معمول چربي‌هاي اشباع بودند، بررسي كردند، تصوير متفاوتي ظاهر شد.
احتمال دچار‌شدن به بيماري قلبي در افرادي بيشتر بود كه چربي‌هاي اشباع بيشتري از گوشت قرمز و كره مصرف مي‌كردند. حالت برعكس در افرادي وجود داشت كه چربي‌هاي اشباع بيشتري از پنير و ماست و ماهي مصرف مي‌كردند كه درواقع، با خطر كمتر بيماري قلبي همراه بود. اين يافته‌ها با پژوهش پيشين درباره‌ي ارتباط بين اين غذاها و بيماري قلبي سازگار است. براين‌اساس، ارتباط ميان بيماري قلبي و چربي‌هاي اشباع به اين موضوع بستگي دارد كه آن‌ها از چه غذايي مي‌آيند.
البته بايد در نظر داشت كه پژوهش جديد مبتني‌بر مشاهده‌ي ارتباط بين رژيم غذايي و سلامتي است و به‌دليل مشاهده‌اي‌بودن نمي‌تواند علت و معلول را اثبات كند. گفتني است انجام كارآزمايي تصادفي كنترل‌شده كه در آن شركت‌كنندگان به‌طور تصادفي بايد براي چند سال رژيم غذايي خاصي را دنبال كنند، احتمالا غيرممكن و بسياري از شركت‌كنندگان ممكن است تمايلي نداشته باشند كه براي زمان طولاني به رژيم غذايي خاصي پايبند باشند.
بيش از يك ماده‌ي مغذي
غذاها چيزي بيشتر از مجموع اجزاي خود هستند. آن‌ها حاوي موادمغذي، ويتامين‌ها، موادمعدني و خواص مختلفي هستند كه ممكن است براي پيشگيري يا ايجاد بيماري‌هاي خاصي باهم عمل كنند. به‌عنوان مثال، ماست و پنير حاوي چربي‌هاي اشباع و موادمغذي مانند ويتامين K2 و پروبيوتيك‌ها هستند. هريك از اين موادمغذي ممكن است ازطريق مسيرهاي وابسته و متفاوت بر خطر بيماري قلبي اثر بگذارند؛ مثلا بر قند‌خون يا سطح كلسترول يا التهاب تأثير بگذارند.
مطالعات قبلي نيز نشان داده‌اند كه چربي‌هاي اشباع گوناگون سطوح متفاوتي از خطر بيماري‌هاي قلبي را به‌همراه دارند. به‌عنوان مثال، اسيد پالميتيك (نوعي چربي اشباع) درمقايسه‌با پنير و ماست، در گوشت قرمز فراوان‌تر است. اين نوع چربي ممكن است اثر مضري روي سطح كلسترول در گردش در خون ما بگذارد كه عامل خطر شناخته‌شده‌اي براي بيماري قلبي است.
درمقابل، اسيد پنتادكانوئيك (نوع ديگري از چربي اشباع كه معمولا در محصولات لبني يافت مي‌شود، به‌طوركلي با خطر كمتر بيماري قلبي مرتبط است. بنابراين، سلامتي ما تحت‌تأثير تركيب تمام موادمغذي و تركيبات زيست‌فعال، ازجمله ويتامين‌ها و موادمعدني و فيتوكميكال‌ها غذايي قرار دارد كه مي‌خوريم. به‌همين‌دليل، مهم است غذاهايي كه مي‌خوريم، دركنار موادمغذي موجود در آن‌ها درنظر بگيريم.
پيشگيري از بيماري قلبي به عوامل متعددي مانند فعاليت بدني، پرهيز از استعمال دخانيات و داشتن رژيم غذايي سالم‌تر بستگي دارد؛ اما همان‌طور‌كه پژوهش جديد نشان مي‌دهد، كاهش مصرف چربي اشباع ممكن است براي كاهش خطر كافي نباشد. مسئله‌ي مهم‌تر تأكيد بيشتر روي كاهش مصرف غذاهايي مانند گوشت قرمز و كره است كه درمقايسه‌با ديگر غذاهاي حاوي چربي اشباع با خطر بيشتر ابتلا به بيماري قلبي همراه هستند.
برچسب: ،